Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2015

Το Ομηρικό ζήτημα: Η πραγματική διάσταση των επιχειρημάτων

Αγαπητοί φίλοι
Αν κάνετε μια έρευνα στο διαδίκτυο θα βρείτε στο θέμα "Ομηρικό ζήτημα" αρκετά site που ασχολούνται με το θέμα. Το κακό όμως είναι ότι όλα αυτά δεν είναι παρά μια αντιγραφή από αυτό που θεωρείτε "επίσημη θέση". Δηλαδή μια σειρά από bloggers θεώρησαν ως υποχρέωση τους, προσπαθώντας να γράψουν κάτι, όχι να σκεφτούν ή να κάνουν έστω μια μικρή έρευνα αλλά να κάνουν copypaste το "επίσημο κείμενο".
Ας δούμε τώρα τι λέει αυτό και να το σχολιάσουμε:
Βασικό και αναπόσπαστο στοιχείο στο κείμενο είναι ότι κανείς δεν πρέπει να καταλάβει ποιο είναι το τελικό συμπέρασμα. Αναπτύσσονται δύο θεωρίες αυτή των ενωτικών και αυτή των χωριζόντων ώστε όλα να μπορούν να ειπωθούν.
Η θεωρία των ενωτικών στηρίζεται στην πεποίθηση των αρχαίων Ελλήνων ότι ο Τρωικός πόλεμος, που μόνο στον Όμηρο αναφέρεται και πουθενά αλλού, είναι ένα ιστορικό γεγονός. Υποστηρικτό στοιχείο η μεγάλη εκτίμηση που έτρεφαν όλοι για τον Όμηρο και τα ποιήματά του.
Η θεωρία των χωριζόντων δεν βασίζεται ΠΟΥΘΕΝΑ. Εκμεταλλεύτηκαν την αδυναμία να εντοπιστεί η χρονική και χωρική αναφορά του Ομήρου και πρότειναν ότι ήθελαν οι ίδιοι να προβάλλουν. Ως ακραιφνείς χριστιανοί, βρήκαν την ευκαιρία να μειώσουν τον Όμηρο ως ανύπαρκτο πρόσωπο, μειωμένης αντίληψης, απλό copypaster μια και προϋπήρχαν λέει ποιήματα που τα διάβασε και τα αντέγραψε κλπ. Ποια είναι τα ευρήματα; ΚΑΝΕΝΑ. Ξύπνησαν ένα πρωί και μια και δεν είχαν τίποτα να κάνουν κάθισαν και τα  'γραψαν. Τόσο απλά.
Εδώ είναι και το μόνο σημείο τριβής των δύο μια και ο βασικός στόχος ήταν να περιορίσουν την ελληνική ιστορία στο όριο του 1100-1200 πχ. Εξηγούμαι:
Και οι δυο ομάδες θεωρούν ότι ο Όμηρος συνέθεσε προφορικά τα ποιήματα και στην συνέχεια προφορικά τα μετέδωσε στους υπόλοιπους και έτσι έφτασε μέχρι την εποχή του Πεισίστρατου όπου και καταγράφηκαν επίσημα. Ως παράδειγμα για να αποδείξουν την θεωρία τους είναι κάποια ποιήματα μακροσκελή στην περιοχή της πρώην Γιουγκοσλαβίας που μεταφέρονται από στόμα σε στόμα, όπως λένε.
Η ανοησία του συγκεκριμένου επιχειρήματος είναι προφανής αρκεί κανείς να δει την ελληνική δημοτική ποίηση. Αν και τα συγκεκριμένα τραγούδια είναι πολύ μικρά εντούτοις ως προφορικές δημιουργίες υπέστησαν πολλές αλλαγές (οι λεγόμενες παραλλαγές ή παραλλογές) από τόπο σε τόπο. Φανταστείτε τώρα όταν αλλάζουν ποιήματα 12-16 στίχων τι θα γινόταν σε ποιήματα 12000 στίχων και μάλιστα με γλώσσα που δεν ήταν αυτή που μιλούσαν. Σαν να ακούς ένα ξενόγλωσσο τραγούδι 12000 στίχων και εσύ να καταφέρεις να το αποστηθίσεις. Πανεύκολο έτσι; Όλο αυτό βέβαια γίνεται για να αποδείξουν ότι η γραφή ήρθε στην Ελλάδα εχθές, άντε προχθές, αλλά όχι πριν το 800 πχ.
Ερχόμαστε τώρα στο άλλο κοινό σημείο αυτό της γλώσσας. Όλοι πιστεύουν ότι ο Όμηρος, επειδή προφανώς δεν είχε τι άλλο να κάνει κάθισε και έφτιαξε από την αρχή μια λειτουργική γλώσσα που βέβαια την έμαθε κιόλας να την δουλεύει ως φυσική και μετά έγραψε τα έπη. Ξέχασαν βέβαια να μας πουν πως θα διάβαζαν οι αναγνώστες του τα ποιήματά του; Εκτός αν το έγραψε για να το διαβάζει μόνο αυτός και κανένας άλλος.
Που στηρίζουν την πεποίθησή τους αυτή; στο ότι στα σωζόμενα κείμενα των διαφορετικών ελληνικών φύλλων δεν υπάρχουν όλες οι λέξεις σε κανένα από αυτά αλλά μόνο κάποιες παραλλαγές ενός μικρού ή μεγάλου μέρους τους. Υπέθεσαν λοιπόν ότι ο Όμηρος έκανε αυτά που τα πολύγλωσσα μωρά κάνουν, που συντάσσουν προτάσεις με λέξεις από περισσότερες από μία γλώσσες, κάτι που δεν κάνουν όμως οι ενήλικες και κυρίως οι εγγράμματοι ενήλικες. Τους διέφυγε βέβαια το γεγονός ότι αν μια γλώσσα χωρίζεται σε διαλέκτους τότε όλες θα έχουν μέρος της αλλά όχι το σύνολο. Πχ ένα κείμενο αρχαίων ελληνικών θα το καταλάβει μερικώς, ένας ομιλητής της νεοελληνικής, μερικώς ένας της Ποντιακής, μερικώς ένας της Κρητικής, μερικώς ένας της Κυπριακής κλπ. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι οι αρχαίοι Έλληνες πήραν λέξεις από κάθε διάλεκτο για να φτιάξουν την δική τους γλώσσα αλλά συνέβη ακριβώς το αντίθετο.
Θα κλείσω με μια παράκληση τους κάθε λογής εραστές της αρχαίας γνώσεις. Μην αντιγράφετε οτιδήποτε φέρνει την υπογραφή ενός δήθεν σπουδαίου προσώπου. Σκεφτείτε, ψάξτε, κρίνετε και αν είστε σίγουροι γράψτε το. Αλλιώς το μόνο που κάνετε είναι να δημιουργείτε βιβλιογραφία στο τίποτα.
Φιλικά
Παυσανίας