Η καλή μου μούσα που με βοηθά εδώ και πάνω από έναν χρόνο,θα σας μιλήσω στο επόμενο γι' αυτό, ξαφνικά σώπασε και αυτό σημαίνει, από την μέχρι τώρα εμπειρία μου ότι κάτι έχω αφήσει πίσω που δεν το έψαξα αρκετά και γι' αυτό σωπαίνει.
Πάντως επειδή δεν θέλω να νομίζεται ότι ξεχνάω και αφήνω μισά θα σας δώσω τα μέχρι τώρα στοιχεία.
Αρχικά θέλω να επαναφέρω τον χαρακτηρισμό "αμφιέλισσα".
Όπως έχουμε δει τα πλοία αυτά κατασκευάζονται με τον "κινητήρα", μάλλον μια φτερωτή αν και δεν έχουμε σαφή στοιχεία, πίσω. Οι Μίνυες όμως έχουν μετατρέψει τα πλοία σε αμφιέλισσα και έχουν προσθέσει και τα μεγάλα τρίγωνα,πιθανώς, πανιά που ονόμαζαν "πτερά" όπως αναφέρει ο Ησίοδος στον κατάλογο του ή "Οιηά" έτσι από το 17000πχ περίπου ή και λίγο νωρίτερα τα πανιά των ιστιοφόρων είναι ακριβώς τα ίδια.
Αυτός λοιπόν ο χαρακτηρισμός "αμφιέλισσα" με προβλημάτισε αρκετά και τελικά κατάλαβα ότι δεν αναφέρονταν σε εσωτερικό σχηματισμό αλλά στο ότι οι αρχαίοι αυτοί ναυπηγοί για λειτουργικούς λόγους που έχουν σχέση με την πιο εύκαιρη πλοήγηση σε ανοιχτές θάλασσες χώρισαν την ενιαία πριν φτερωτή σε δύο φτερωτές που βρίσκονταν πίσω μεν αλλά δεξιά και αριστερά του πλοίου.
Τα πλεονεκτήματα αυτού του σχεδιασμού προφανή. Άλλωστε γι' αυτό και σήμερα όλα τα πλοία έχουν δύο προπέλες αντί για μία. Όμως γι' αυτούς σήμαινε ότι με την ίδια δύναμη θα είχαν μεγαλύτερη ταχύτητα μια και η δύναμη αδράνειας της μοναδικής τεράστιας φτερωτής αντικαταστάθηκε από δύο μικρότερες και ελαφρύτερες, μια και πρέπει να ζύγιζαν μαζί λιγότερο από το 1/3 της προηγούμενης κατασκευής.
Εκείνο που μένει όμως ακόμη αναπάντητο είναι ο τρόπος κίνησης "τα ερετμά".
Τα ερετμά είναι ετυμολογικά τα κινητά τμήματα μια και προέρχονται από το "έρω" και το "τέμνω" ή "τάμνω" αλλά και "τέμω" και "τμήγω". Άρα σημαίνει ότι αυτό που θα μπορούσαμε να ορίσουμε με τις λέξεις "κινητό κομμάτι". Βέβαια η κίνηση αυτή έχει μια διάσταση πιθανώς της κάθετης στον υποθετικό κάθετο άξονα και λιγότερο της κυκλικής χωρίς απόλυτα να αποκλείεται.
Πιθανότατα λοιπόν οι τότε ναυτικοί έχουν ένα μηχανισμό στα χέρια τους με δυο άκρες που τις κρατούν και τις μετακινούν μπρος πίσω,σαν να πριονίζουν τον αέρα κάνοντας έναν πολύ μικρό κύκλο.
Αυτή πρέπει να είναι η κίνηση των χεριών έχοντας στο μέσον ή την άκρη ένα σημείο στήριξης που καταλήγει σε δύο σημεία στήριξης στο πάτωμα του πλοίου και το ονομάζουν "Ζυγό" λόγω του σχήματος και ίσως κάποιων άλλων λειτουργικών και σχεδιαστικών λεπτομερειών που φυσικά αγνοώ και ίσως αγνοούμε συνολικά. Αργοναυτικά στίχος 357 "υπό ζυγά τεύχε έθεντο". Από κάτω λοιπόν έβαζαν τα όπλα τους για να είναι πάντα κοντά τους αν τύχει και τα χρειαστούν άμεσα. Στον στίχο 278 μας λέει: "Αύταρ εκάτερθεν ερετμούς ηπλώσαντο" και με το "πάντες εφεξείης" του στίχου 357 βλέπουμε ότι:
Οι ναύτες κάθονταν σε δυο σειρές. Τα δε ερετμά για να απλωθούν θα πρέπει και να μαζεύονται. Όμως αν ήταν κουπιά όπως θέλουν οι νεότεροι τότε αυτά θα έπρεπε ή να τα κουβαλάνε οι ναύτες στην πρώτη τοποθέτηση όπως εδώ δεν έγινε ή να τα ταχτοποιούν οι επίδοξοι κωπηλάτες όπως εδώ δεν έγινε. Αυτό σημαίνει πρώτον ότι δεν είναι κουπιά αλλά και δεύτερο ότι είναι συνδεδεμένα με τον μηχανισμό μετάδοσης της κίνησης στο πλαϊνό μέρος του πλοίου με κάτι σαν ιμάντες προφανώς και τοποθετούνται πάνω στον "ζυγό" από κάποιον που ξέρει καλά την δουλειά για να μην κάνει κάποιο λάθος και δεν κινείται το πλοίο. Αυτό άλλωστε δηλώνει και "ο Ζυγός" όπου επάνω του τοποθετούνται ισομερώς "ζυγίζονται" τα ερετμά.
Άλλωστε αν "τα ερετμά" ήταν κουπιά τότε ο Ησίοδος στα έργα και ημέρες στίχο 629"πηδάλιον ευεργές υπέρ καπνού κρεμάσασθαι" θα τα ανέφερε ότι και αυτά ως ξύλινο κομμάτι θα έπρεπε να έχει την ίδια τύχη αλλά όχι. Ο Ησίοδος τα περιλαμβάνει προφανώς στην λέξη "όπλα" στον στίχο 627 μαζί με όλα τα σχοινιά και λοιπό εξοπλισμό που βέβαια αρκεί απλά να μην βρέχεται για να προστατευθεί ενώ το ξύλινο πηδάλιο θέλει επιπλέον προστασία.
Αυτή λοιπόν ήταν η Αργώ όπως και όλα τα πλοία της εποχής της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου