Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2010

Ο Ιάσων οι Σπαρτοί και τα πυριπνέοντα ΒΟΔΙΑ.Παγκόσμια πρώτη

Αγαπητοί φίλοι

Όσο καλές είναι οι αποκαλύψεις όταν αυτές αναφέρονται σε ένα και μόνο θέμα τότε καταντούν κουραστικές. Έτσι σήμερα είπα να αλλάξω λίγο και να ασχοληθούμε με κείμενο εκτός Ομήρου. Βέβαια αντίστοιχης εποχής κείμενα είναι μόνο τα Ορφικά και του Ησιόδου. Σήμερα λοιπόν έχει την τιμητική του ο Ορφέας με έναν μύθο που δημιούργησαν με την λανθασμένη απόδοσή τους οι πρόγονοί μας, της κλασσικής εποχής αρχικά, επειδή και αυτοί είχαν τεράστια απόσταση από την πραγματικότητα αυτών των κειμένων, είδαν μέσα σε αυτά δράκους και παραμύθια ενώ αυτά δεν υπήρξαν ποτέ.

Το κακό είναι ότι κανένας ποτέ πλην εμού, για να ευλογήσουμε τα γένια μας, δεν σκέφτηκε να τους διαψεύσει.

Σήμερα λοιπόν θα μιλήσουμε για την περιβόητη μάχη του Θησέα με τους Σπαρτούς και τα πυριπνέοντα βόδια του Αιήτη.

Ας δούμε πρώτα το κείμενο από τον Ορφέα-Αργοναυτικά στίχος 873-878.( Σημειώνω ότι ακολουθώ την σειρά των στίχων όπως αυτή παρουσιάστηκε στην έκδοση των Ορφικών του 1929 στην Λειψία. Φυσικά κυκλοφορεί και κείμενο με διαφορετική την λέξη ζευγλήσι ως ζευγλαίσι αλλά δεν μπορώ με σιγουριά να σας πω ποιο είναι το σωστό.)Ας δούμε το κείμενο:

"ως τε βόας ζευγλήσι δαμάσσατο πυριπνέοντας

τετραγύω θέμενος σπόρον αυλάκι, τον ρ’ εκόμισσεν

Φρίξος εϋμμελίης ότ’ έβη δόμον Αιήταο

έδνον Ενυαλίοιο τε δρακοντείων απ’ οδόντων

ηδ’ ως δυσμενέων σπαρτών στάχυν εξενάριξε

αυτοφόνω παλάμη"

Η μετάφραση ως τώρα του κειμένου ήταν:

"και πως εδάμασε τα βόδια, τα οποία απέπνεον πυρ, με τας ζεύγλας,

αφού εναπέθεσεν εις ένα τετράπλεθρον αυλάκι σπόρον, τον οποίον έφερεν

ο Φρίξος με το ωραίον σώμα, όταν μετέβη στον οίκο του Αιήτου

ως δώρον του Ενυαλίου από τους οδόντας του δράκοντος

και πως εχθρικών σπαρτών εξολόθρευσε τον στάχυν

φονεύσας αυτόν με το δικό του χέρι "

Πριν διαβάσετε το παρακάτω μπορείτε να το δείτε ξανά και να διαπιστώσετε τα λάθη αν υπάρχουν. Εγώ για να βοηθήσω θα συνεχίσω με μια από τις συνηθισμένες μου λογο…ροές για να σας δώσω τον ανάλογο χρόνο και οπτικά.

Το κείμενο αυτό όπως και αυτό το περί Κενταύρων είναι άλλο ένα μνημείο λάθους που γέννησε εικόνες και τέρατα χωρίς λόγο. Είναι βέβαια πολύ προκλητικό να βλέπεις μάγγισες που πετάνε με σκουπόξυλα, δράκοντες που βγάζουν φωτιές, βόδια που και αυτά βγάζουν φωτιές, ανθρώπους που ξεπετάγονται από την γη μόλις πέσει ο σπόρος. Το ωραίο σε αυτήν την ιστορία είναι οι συμπληρώσεις. Ο Ιάσων κάθισε σε μια άκρη και πέταξε μια πέτρα και τότε αυτοί άρχισαν να πολεμούν μεταξύ τους κλπ. Με όλα αυτά ο Απολλώνιος όχι Ρόδιος αλλά Καλιφορνέζος έπρεπε να είχε γίνει.

Ας μπούμε τώρα στην απόδοση με τμηματική αναφορά στα προβληματικά κομμάτια.

α)" έδνον Ενυαλίοιο τε δρακοντείων απ’ οδόντων"

Εδώ λοιπόν έδωσαν όλοι τα "ρέστα τους". Το τι γυροβολιά και κακό έκαναν δεν περιγράφετε. Τα κείμενα όπως γνωρίζετε βρέθηκαν σε κεφαλαία γράμματα και κολλημένα μεταξύ τους, έτσι ο κάθε πικραμένος, προφανώς για να γελάσει, τα ταίριαζε όπως ήθελε. Άλλωστε όλοι αυτοί που μετέφραζαν ήταν άτομα με μητρική γλώσσα-διάλεκτο παρασάγγες μακριά από την μητρική ομηρική έτσι λοιπόν "ότι του φανεί του λωλο-Στεφανή" γινόταν. Αν αναρωτιέστε για τους την ελληνική κατέχοντες αυτοί απλά… αντιγράφουν.

Ας δούμε τώρα το ίδιο κομμάτι σωστά:

"έδνον εν υαλίοιο τε δρακοντείων απ’ οδόντων"

Πως σας φαίνεται τώρα;

Φυσικά στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρχε ούτε Ενυάλιος ή Απόστολος ή δεν ξέρω τι άλλο θα σκαρφίζονταν, γιατί θέλει πολύ φαντασία για όλα αυτά, για να κάνουν το μέσα σε γυάλινο σκεύος Ενυάλιοιος.

Βλέπετε αυτό το "τε" που υπάρχει μετά; Αυτό που σωστά υπάρχει εκεί και που φυσικά το παράβλεπαν μια και δεν τους έβγαινε και χαλούσε την φαντασίωση έχει τον λειτουργικό του και ουσιαστικό του λόγο. Το σκεύος αυτό ήταν και διακοσμημένο με δόντια φιδιών. Αληθινά ή ψεύτικα δεν έχει τόσο σημασία.

Αρχίζετε κάπως να βλέπετε την εικόνα;

Αν όχι θα σας βοηθήσω με τα παρακάτω:

β) "ηδ’ ως δυσμενέων σπαρτών στάχυν εξενάριξε

αυτοφόνω παλάμη"

Τι θέλει να πει ο ποιητής;

Αυτό που λέει είναι το προφανές, χωρίς σπαρτούς και χωρίς πασπαρτού. Έβγαλε απλά τα ….ζιζάνια. Τα δυσ-μενέα σπαρτά είναι αυτά που …κλέβουν και μειώνουν την δύναμη του κανονικού φυτού, εδώ το στάχυ, αυτά που σήμερα λέμε ζιζάνια. Α ζιζάνια λοιπόν τα…εξενάριξε δηλαδή τα ξερίζωσε. Πως τα ξερίζωσε καθαρίζοντας(αυτοφόνω) τον τόπο και φυσικά πως αλλιώς μα με τα ίδια του τα χέρια.

Ας πάμε τώρα και στα βόδια που όλως περιέργως μια με το άλφα μια με τον Ιάσονα πάντα μπλέκουν άσχημα την ιστορία.

γ)" ως τε βόας ζευγλήσι δαμάσσατο πυρ(ι)πνέοντας "

Το (ι) αλλού υπάρχει και αλλού όχι.

Αν και πιστεύω ότι το καταλάβατε αλλά ας το δούμε με λεπτομέρειες. Ο πυρ(ι)πνέοντας δεν αναφέρεται στα βόδια, που πρέπει να ήταν άγρια, αλλά στον Ιάσων. Όταν ανέλαβε να σπείρει αυτό το κομμάτι των τεσσάρων(4) στρεμμάτων (ίσως) είδε ότι τα βόδια που του έδωσε ο Αιήτης ήταν άγρια. Ήταν μέσα στην προσπάθεια που έκανε για να τον δει να αποτυνγχάνει. Όμως ο Ιάσων που δεν μεγάλωσε βέβαια με DVD και XBOX χρησιμοποίησε την φωτιά που την φύσηξε στα μούτρα των ζώων για να φοβηθούν και να τον υπακούσουν. Άλλωστε αυτό φαίνεται και από το ότι είναι " δαμάσσατο πυρ(ι)πνέοντας" και το ΒΟΑΣ αναφέρεται στο ΖΕΥΓΛΗΣΙ. Ένα ζευγάρι βόδια δηλαδή μόνο γιατί οι "ειδικοί " είναι βόδια αλλά ζευγάρι δεν ξέρω αν είναι.

6 σχόλια:

explore.bees είπε...

Αγαπητέ Παυσανία ..

Πολύ ωραία ανάρτηση .
Πραγματικά αν μέσα σε λίγες λέξεις έχει βγει τόσο διαφορετικό νόημα δεν μπορώ να φανταστώ το μέγεθος της παραποίησης που έχει υποστεί όλος αυτός ο γραπτός πλούτος .
Βέβαια και το παραμύθι όπως έχει γραφεί μέχρι τώρα ωραίο είναι σε βαθμό που είμαι αμφιταλαντευόμενος στην σκέψη μήπως οι αρχαίοι ήθελαν αυτά που έγραφαν (το διαφορετικό νόημα )να βγουν όταν πλέον ο κόσμος ήταν έτοιμος να τα δει (δεχτεί ).
Να είσαι καλά και σε παρακαλώ να συνεχίσεις να γράφεις κόντρα σε αυτούς που εξακολουθούν να βλέπουν με παρωπίδες .

Χρήστος

ria είπε...

άμα ξέρεις αρχαία, και δεν κάνεις πασαλείματα, τα καταλαβαίνεις και δεν τσιμπάς. εγώ που δεν ξέρω, μια χαρά τα έχαβα μέχρι να μου ανοίξεις τα μάτια.

φοβερή παραχάραξη όμως...

Ανώνυμος είπε...

@ Παυσανία

Για να καταλάβω...Η λ. "πυρ(ι)πνέοντας" αναφέρεται στον Ιάσονα; Και πώς εξηγείς ότι είναι σε πληθυντικό αριθμό; Υπήρχαν πολλοί Ιάσονες; Θα έπρεπε να είναι "πυριπνέων".
Η μετοχή "πυριπνέοντας" είναι αιτιατική πληθυντικού, γένος αρσενικό. Ποια άλλη λέξη είναι σε αιτιατική πληθυντικού, γένους αρσενικού στον ίδιο στίχο; Μάντεψε..."βόας". Ο Ιάσων πού κολλάει;
Άσε που ονομαστική ενικού μετοχής - οντας στην αρχαία (ούτε στον Όμητο, ούτε στον Ησίοδο κτλ.) ΔΕΝ υπάρχει.
Έκανες λάθος στη γραμματική εδώ.

Ι.Γ.

Pausanias είπε...

Συγνώμη τον πληθυντικό που τον βρήκες;
Λέει πουθεντά ΤΟΥΣ ΠΥΡΙΠΝΕΟΝΤΑΣ για να υποθέσεις πληθυντικούς.
Τα βόδια τα δάμασε πυριπνέοντας που είναι ο πληθυντικός γιατί θα τρελαθούμε τελείως. Είπαμε να κάνεις κόντρα αλλά....

Pausanias είπε...

Συμπλήρωση
Συγνώμη πρώτα για το ύφος μου προηγουμένως αλλά όταν τα διάβασα τα σχόλιά σου "βγήκα λίγο από τα ρούχα μου". Θα πρέπει να μου πεις με ποια γραμματική θα μιλάμε! Αν συζητάμε με αυτήν που μέχρι τώρα υποστήριζες τότε οφείλω να σου πω ότι τα επιρρήματα δεν καταργήθηκαν και σύμφωνα με την δική σου γραμματική το πυριπνέοντας είναι επίρρημα. Αν θέλεις να αναδείξεις κάποια καινούργια τότε ευχαρίστως να την ακούσω πρώτα και μετά το συζητάμε.

Ανώνυμος είπε...

@ Παυσανία

- Μια χάρη (αν επιτρέπεις) : μη ξαναμιλήσεις για κόντρα. ΔΕΝ έχουμε κόντρα. Διαφωνούμε, εντάξει;
- Πυριπνέοντας : το πρόβλημά σου είναι το ότι δεν υπάρχει το άρθρο; Σύμφωνα με τη γραμματική (όλων όσων ασχολούνται με τα αρχαία ελληνικά όλων των εποχών. Για καλύτερη συνεννόηση ας πούμε την σχολική, που μάλλον θα έχεις και εσύ. Αλλά και σε γραμματικές της ελληνικής των επών τα ίδια θα δεις να γράφουν σχετικά με τη μετοχή. Θα μου και πεις εσύ ποια έχεις υπ' όψιν σου;) η λ. "πυριπνέοντας" είναι αιτιατική πληθυντικού, αρσενικού γένους. Και έχει υποκείμενό της τη λ. "βόας", που είναι επίσης σε αιτιατική πληθυντικού. Επομένως δάμασε (το υποκείμενο υπάρχει στους προηγούμενους στίχους) ΤΑ ΒΟΔΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ξεφυσούσαν φωτιές / απέπνεαν πυρ.
- Δεν μίλησα πουθενά για επιρρήματα. Το ότι εσύ - λανθασμένα - μεταφράζεις το αρχαίο "πυριπνέοντας" ως νεοελληνικό επίρρημα (με κατάληξη - όντας) είναι καθαρά δική σου υπόθεση, που με βρίσκει αντίθετη. Και θα συμφωνήσεις ότι τα "Αργοναυτικά" του "Ορφέα" δεν είναι γραμμένα στη νεοελληνική. Ούτε θα διάβαζες σε καμία δημοσιευμένη γραμματική της αρχαίας ελληνικής / της ελληνικής των επών ότι λέξη που λήγει σε -όντας είναι επίρρημα.

Ι.Γ.