Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2009

Μια λέξη μια ιστορία

Είναι παράξενο πολλές φορές το πως μια λέξη μπορεί να σε ταξιδέψει πίσω στον χρόνο και να σου δώσει την ευκαιρία να ανακαλύψεις έναν κόσμο ξεχασμένο και άγνωστο.
Η λέξη που θα ασχοληθούμε σήμερα και ελπίζω σε πολλές ανάλογες τέτοιες λέξεις, είναι η λέξη "Θύσθλα".
Η λέξη αυτή αποδίδεται από τους γλωσσολόγους ως αποδίδων τα θυσιαστικά εργαλεία μια και αναφέρεται σε κομμάτι που εμπεριέχει την λέξη "καθαρμών" και μάλιστα όχι ανεξάρτητα αλλά αναφέρεται ως "θύσθλα καθαρμών". Φυσικά όσοι έχετε παρακολουθήσει έστω και για λίγο το ιστολόγιό μου θα έχετε καταλάβει ότι δεν εμπιστεύομαι την "επίσημη εκδοχή" όχι για λόγους ιδιοτροπίας αλλά γιατί διαπίστωσα ότι η επίσημη εκδοχή είναι πάντα αυτή που απαιτεί λιγότερη δικαιολόγηση έρευνα και ανατροπή. Η πιο βολική με λίγα λόγια.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή μια και επιδίωξή μου δεν είναι να προσφέρω γνώση αλλά "τρόπο σκέπτεσθε" και ας δούμε το αρχαίο κείμενο. Λέει λοιπόν ο Ορφέας στα "Αργοναυτικά" του:
"ει μη τις τελετάς πελάσει και θύσθλα καθαρμών" για να συνεχίσει "όσσα περ αρήτειρα καθάρματα μύστις έκευθε"
Στους δυο αυτούς στίχους υπάρχουν πολλές άγνωστες(ως σήμερα) λέξεις μια και οι αντίστοιχες λέξεις υπάρχουν μόνο στον Ορφέα και τους αντιγραφείς του (βλέπε Απολλώνιο Ρόδιο κλπ).
Ο ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ λοιπόν θα λύσει το αίνιγμα αυτό κάνοντας μια βουτιά στην πραγματική ιστορία και φωτίζοντας ένα τμήμα της.
Λέει λοιπόν: "εκτός αν κάποιος ....." και το "τελετάς πελάσει και θύσθλα καθαρμών". Εδώ σηκώνει πολύ συζήτηση.
Αρχίζω από το "και" το και χρησιμοποιούνταν για να ενώσει λέξεις που είχαν σχέσεις μεταξύ τους. Για τις "ασύνδετες " λέξεις χρησιμοποιούνταν το "τε". Άρα λοιπόν το "τελετάς πελάσει" και το "θύσθλα καθαρμών" αναφέρονται στο ίδιο πράγμα και το αυτό.
Το "τελετάς" προέρχεται από το ρήμα "τελεώ" που σημαίνει φτάνω ως το τέλος εξού και οι λέξεις τέλος, τέλειος κλπ και το ρήμα της νεοελληνικής τελειώνω.
Το "πελάσει" είναι από το ρήμα "πελάζω" ή "πελάσσω" που σημαίνει κυρίως πλησιάζω κοντά αλλά ένας τύπος του μας δίνει το "έπλητο" αλλά και το "πλήτο" και ίσως λέω ίσως να είναι η αιτία της δημιουργίας του ρήματος "πλήττω" ή "πλήσσω" μια και για να πλήξεις κάποιον πρέπει να τον πλησιάσεις.
Τώρα η λέξη "θύσθλα" είναι κατά την γνώμη μου σύνθετη. Αυτό γιατί δεν υπάρχει αντίστοιχο ρήμα και προήλθε από το ρήμα "θύω" που σημαίνει χτυπώ και γι' αυτό και η θανάτωση του ζώου λέγονταν θυσία και ίσως το ρήμα να έχει την έννοια του θανάσιμου χτυπήματος, και το ρήμα "θλάω" απ' όπου παράγεται η λέξη "θλάση" και έχει την έννοια του χτυπώ απότομα εξ ου και σπάω.
Τελευταία άφησα την λέξη "καθαρμών" που σημαίνει ότι πετάω από πάνω μου ή τον χώρο τα άχρηστα ή διώχνω τους εχθρούς, εξ ου και η λέξη "καθάρματα".
Άρα λοιπόν για να τα ενοποιήσουμε όλα έχουμε ότι :
"εκτός αν κάποιος τελειοποιήσει(την τεχνική-φτάσει δηλαδή στο τέλος της εκμάθησης) το να πλησιάζει (πελάσει) και να χτυπάει απότομα τους εχθρούς" και συνεχίζει για να μας δείξει ότι αυτή η εξήγηση είναι στον σωστό δρόμο:
"όσσα περ αρήτειρα καθάρματα μύστις έκευθε"
"Όσα περί του Άρη τα σημάδια(αρη+ τειρα από το τέρας που θα πει σημάδι σημείο) (δηλαδή την πολεμική τεχνική με τα χτυπήματα) για τους εχθρούς ο μύστις έκρυβε"
Έπρεπε λοιπόν, λέει ο Ορφέας, να μάθει κάποιος καλά την πολεμική αυτήν τέχνη που πλησίαζες τον εχθρό και με απότομα, κοφτά χτυπήματα τον πετούσες μακριά.
Αν αυτό δεν είναι το ΚΑΡΑΤΕ τότε τι είναι;

Δεν υπάρχουν σχόλια: