Σάββατο 5 Μαρτίου 2016

Το Αττικό ημερολόγιο και η ανατροπή των πόλων

Αγαπητοί φίλοι
Είναι πολλές φορές που οι ενδείξεις είναι τόσο κοντά μας που αδυνατούμε να τις εντοπίσουμε. Κάτι τέτοιο συνέβη με το Αττικό ημερολόγιο. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Εμείς οι άνθρωποι, παρά τα αντίθετα που λέγονται, αισθανόμαστε ασφαλείς όταν γύρω μας υπάρχει ένα σταθερό περιβάλλον. Σταθερό ωράριο εργασίας, σταθερές ημερομηνίες εορτών, σταθερό εβδομαδιαίο πρόγραμμα για ψώνια, διασκέδαση κλπ. Όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχτούμε μας αρέσει η σταθερότητα. Έτσι αν για παράδειγμα μεταναστεύσουμε σε κάποια άλλη χώρα, ένα από αυτά που μας δένει με την χώρα καταγωγής μας, είναι η τήρηση, στο μέτρο του δυνατού της προηγούμενης σταθερής συνήθειάς μας μια και έτσι νιώθουμε πιο κοντά στην πατρίδα. Για παράδειγμα οι Κινέζοι σε όλον τον κόσμο τον προηγούμενο μήνα, τον Φεβρουάριο, γιόρτασαν την πρωτοχρονιά τους αν και μένουν σε χώρες που η πρωτοχρονιά γιορτάζεται την πρώτη Ιανουαρίου.
Ας πάμε τώρα, για λίγο, σε ένα άλλο θέμα. Τα ηλιοστάσια είναι τα σημεία που "γυρίζει" ο ήλιος. Τα ακρότατα θα λέγαμε της φαινόμενης πορείας του ηλίου. Είναι τα σημεία που είτε ο ήλιος αρχίζει να μειώνει τις ώρες που εμφανίζεται, δηλαδή μειώνεται η διάρκεια της ημέρας, θερινό ηλιοστάσιο, είτε αρχίζει να αυξάνει την διάρκεια της εμφάνισής του, αύξηση της διάρκειας της ημέρας, χειμερινό ηλιοστάσιο. Είναι ο ετήσιος κύκλος του φωτός που προσομοιάζει με την ζωή ενός ανθρώπου ή ενός θεού καλύτερα. Γέννηση, μέση ηλικία, δύση. Ακόμη θα μπορούσαμε να τον παρομοιάσουμε με το μυθικό πουλί τον Φοίνικα.
Πέρα όμως από την όποια φιλοσοφική ή ποιητική διάθεση μας δημιουργεί αυτή η αναφορά αν σας πρότεινα να ορίσετε ένα από τα δύο ως σημείο αρχής θα την τοποθετούσατε στο χειμερινό ηλιοστάσιο, όπως έκαναν δεκάδες πολιτισμοί χιλιάδες χρόνια τώρα.Εκτός από έναν. Τους Αθηναίους. Οι Αθηναίοι τοποθέτησαν την αρχή του δικού τους έτους στο θερινό ηλιοστάσιο. Το λεγόμενο Αττικό ημερολόγιο αρχίζει μετά το θερινό ηλιοστάσιο, για το 2015 ο Εκατομβαιών, ο πρώτος τους μήνας, θα άρχιζε στις 17 Ιουλίου.
Γιατί άραγε οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι και οι υπόλοιποι, ότι δηλαδή η αρχή ενός έτους είναι πιο λογικό να ταιριάζει στην αναγέννηση του φωτός και όχι στην Δύση του;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα φαίνεται να είναι ο σεβασμός των Αθηναίων προς τους προγόνους και τις παραδόσεις τους. Ήταν υπερήφανοι για τους γενάρχες τους και την ιστορία τους που την κρατούσαν σαν κόρη οφθαλμού. Έτσι έφτασαν σε εμάς οι ιστορίες του Θησέα πχ. Μάλιστα όταν ο Σόλωνας συνάντησε τους Αιγύπτιους ιερείς θέλησε με υπερηφάνεια να απαριθμήσει τα κατορθώματα των προγόνων τους. Ακόμη και βωμοί υπήρχαν γι' αυτούς στην Αθήνα. Έτσι λοιπόν όταν είχαμε την ανατροπή των πόλων οι εναπομείναντες Αθηναίοι δεν θέλησαν, προφανώς, να χάσουν μια σύνδεση με το χθες και κράτησαν το ημερολόγιό τους αναλλοίωτο για χιλιάδες χρόνια μέχρι την έλευση του χριστιανισμού.'Φαντάζομαι ότι δεκάδες τέτοιοι μικροί θησαυροί υπάρχουν παντού εκεί έξω και ψάχνουν τρόπο να αναδειχθούν.
Καλή έρευνα λοιπόν
Παυσανίας 

Δεν υπάρχουν σχόλια: