Δευτέρα 30 Μαΐου 2011

Μια λέξη μια ιστορία. Γραφή και ανάγνωση στον Όμηρο

Αγαπητοί φίλοι
Αν και όπως έχω δείξει η εποχή του Τρωικού πολέμου δεν είναι εποχή άγνοιας εντούτοις επειδή υπάρχουν και πολύ κακόπιστοι αλλά δυστυχώς και πολλοί...άλλοι σκέφτηκα να σας παραθέσω ένα κομματάκι από την Οδύσσεια πολύ σημαντικό που αναφέρετε στο θέμα της γραφής και της ανάγνωσης. Όμως πριν το μικρό κειμενάκι θα πρέπει να συζητήσουμε για το τι είναι αυτονόητο:
α) Η γραφή και η ανάγνωση για να υπάρξει ως τμήμα του συνόλου του πληθυσμού χρειάζεται πολλά-πολλά χρόνια. Φανταστείτε ότι οι υπολογιστές έκλεισαν αισίως 30+ χρόνια ζωής που άνοιξαν μαζικά στο ευρύ κοινό και ακόμη μόνο ένα ποσοστό ξέρει να τους χειρίζεται, έστω και υποτυπωδώς και αυτό με τόση προπαιδεία και εξέλιξη. Φανταστείτε λοιπόν να ανακαλύπτεις ξαφνικά την γραφή και την ανάγνωση πόσες εκατοντάδες χρόνια θα χρειαστείς για να την αποδεχτούν και να την μάθουν όλοι. Μάλιστα αν σκεφτείς ότι για να βρεθεί ένα σταθερό σύστημα απεικόνισης(γραφή) χρειάζεται ένα τεράστιο χρονικό διάστημα εξέλιξης της προφορικής γλώσσας αμέσως καταλαβαίνουμε ότι η όλη διαδικασία πόσο χρονοβόρα είναι.
β) Όταν λέμε "γραφή" όπως είπα εννοούμε την απεικόνιση των ήχων δηλαδή τα σημάδια αυτά που σταθερά αντιστοιχούν, όπως έχουμε συμφωνήσει, σ' έναν διαφορετικό ήχο.
γ) Όταν λέμε "ανάγνωση" εννοούμε την ηχητική απόδοση των προαναφερόμενων σημαδιών.
Αν όλα αυτά είναι κατανοητά τότε πείτε μου τι διαβάζεται και καταλαβαίνεται εσείς όταν λέει:
(Οδύσσεια 19 στίχος 250 ) "ΣΗΜΑΤ' ΑΝΑΓΝΟΥΣΗ"
Αν αυτό δεν σημαίνει διαβάζω τα γράμματα τι άραγε σημαίνει!
Εφόσον λοιπόν σημαίνει διαβάζω τα γράμματα γιατί όλοι αυτοί αυτοσχεδιάζουν επί τόσα χρόνια και μιλάνε για την γραφή που ήρθε το 800πχ στην Ελλάδα;
Αν και "απορία ψάλτου βήξ" έχει κανείς απ' όλους αυτούς τους "ειδικούς διαβάσει έστω και ακροθιγώς την Ιλιάδα και την Οδύσσεια;
Όταν ο Όμηρος λέει και ξαναλέει ότι γράφουν(ΣΗΜΑΤΑ ΛΥΓΡΑ) και διαβάζουν αυτοί με πια λογική ισχυρίζονται το αντίθετο; Ήταν εκεί και δεν το ξέραμε;
Προσπαθώ να συγκρατηθώ για να μην πω περισσότερα.
Καλό απόγευμα.
02/06/2011 Συμπλήρωση
Απ' ότι φαίνεται το αρθράκι αυτό δεν ήταν τυχερό μια και έκανα αρκετά λάθη. Έτσι ξέχασα στο προηγούμενο το στίχο αλλά και αυτόν τον έγραψα απ' ότι φαίνεται με ελαφρά την καρδία μια και διάλεξα λάθος όπως σωστά υπέδειξε ο ανώνυμος σχολιαστής. Ο σωστός θα ήταν αυτός που ναφέρεται εντός παρενθέσεως από την Ιλιάδα 6
"πέμπε δέ μιν Λυκίην δέ, πόρεν δ᾽ ὅ γε σήματα λυγρὰ

γράψας ἐν πίνακι πτυκτῷ θυμοφθόρα πολλά,"

Εδώ βέβαια δεν αναφέρει για ανάγνωση αν και βέβαια εννοείται.Στην προηγούμενη περικοπή όντως αναφέρεται σε αναγνώριση.

Ελπίζω στο επόμενο να είμαι πιο προσεκτικός

3 σχόλια:

Pausanias είπε...

Ο στίχος είναι ο 250 απλά μου διέφυγε κατά την μεταφορά.Ου γαρ!

Ανώνυμος είπε...

Στο συγκεκριμένομ χωρίο η λ. "σήματα" δεν σημαίνει γράμματα. Διάβασε τους προηγούμενους στίχους και θα καταλάβεις ότι η λέξη μεταφράζεται μάλλον "αναγνωριστικά / αποδεικτικά σημάδια". Πουθενά δεν κάνει λόγο για κάτι γραπτό.
Κανείς δεν είπε ότι η γραφή ήρθε το 800 π.Χ. στην Ελλάδα. Προηγήθηκαν (τουλάχιστον) η Γραμμική Α' και Β'. Οπότε;

Pausanias είπε...

Κάνω το σχόλιό μου ανάρτηση